Los artículos- RODZAJNIKI

W języku hiszpańskim prawie wszystkie rzeczowniki poprzedzone są odpowiednim rodzajnikiem. Od rodzajnika wiele zależy, często jego użycie lub brak całkowicie zmienia znaczenie. Wyróżniamy rodzajniki określone (artículos determinados) i nieokreślone (artículos indeterminados/indefinidos).

Rodzajniki określone (Artículos determinados/definidos):

• męski w liczbie pojedynczej (masculino singular) EL, np. el gato - kot
• żeński w liczbie pojedynczej (femenino singular) LA, np. la mujer - kobieta
• męski w liczbie mnogiej (masculino plural) LOS, np. los chicos - chłopcy
• żeński w liczbie mnogiej (femenino plural) LAS, np. las habitaciones - pokoje

Rodzajniki nieokreślone (Artículos indefinidos/indeterminados):

• męski w liczbie pojedynczej UN, np. un coche - samochód
• żeński w liczbie pojedynczej UNA, np. una mujer - kobieta
• męski w liczbie mnogiej UNOS, np. unos chicos - chłopcy
• żeński w liczbie mnogiej UNAS, np. unas habitaciones - pokoje

Dodatkowo istnieje rodzajnik nijaki (neutro) LO nieodmienny przez osoby i liczbę np. Lo mejor sería…- (to, co) najlepsze byłoby…

Zasady używania rodzajników nieokreślonych (un/una/unos/unas):

1)      Gdy wymieniamy coś/mówimy o czymś po raz pierwszy np. Pablo me presentó a una mujer - Pablo przedstawił mi (pewną) kobietę.

2)      Gdy wymieniamy jedną rzecz/osobę/zjawisko/sytuację z wielu z tego samego rodzaju, np. ¿Podría Usted llevarme una cuchara? - Mógłby mi Pan przynieść jedną łyżkę?

3)      Gdy subiektywnie opisujemy lub oceniamy osobę/rzecz/zjawisko, np. Era un chico muy amable. - Był chłopcem bardzo miłym.

4)      Zazwyczaj po czasowniku „hay” (jeśli nie ma liczby przedmiotów/osób/zjawisk lub nie wymieniamy wielu rzeczy - wówczas pomijamy rodzajnik) np. Al lado de mi piso hay una tienda. - Obok mojego mieszkania jest sklep.

Zasady używania rodzajników określonych (el/la/los/las):

1)      Gdy w naszej wypowiedzi wspominamy/mówimy o przedmiocie/osobie po raz kolejny, np. En la ciudad  hay una iglesia. La iglesia es muy grande. -  W mieście jest jeden kościół. Ten kościół (konkretny) jest bardzo duży.

2)      Przy podawaniu dat, dni tygodnia, godzin, np. ¿Qué hora es? Son las dos - Która godzina? Jest druga. Él nació el 23 de mayo de 2008. - On urodził się 23 maja 2008 roku.

3)      Z nazwami rzek, gór, jezior, mórz, np. El Río Nilo es el mayor río de África. - Rzeka Nil jest największą rzeką Afryki.

4)      Przy wymienianiu części ciała np. Tiene las piernas tan largas. - Ma takie długie nogi.

5)      Przed nazwami języków i religii, np. El español es la lengua oficial de muchos países.- Hiszpański jest oficjalnym językiem wielu państw.

6)      Gdy przedmiot/osoba jest znana wszystkim rozmówcom, np. La mujer que te saludaste ayer es mi novia. - Kobieta, która cię wczoraj pozdrawiała to moja narzeczona.

7)      Gdy mówimy o rzeczach abstrakcyjnych i irracjonalnych, np. El amor es bonito. - Miłość jest piękna.

8)      Gdy określamy całą grupę/kategorię, np. Las piñas tienen muchas vitaminas. - Ananasy mają wiele witamin.

9)      Gdy mówimy o unikalnych/pojedynczych przedmiotach/rzeczach i zjawiskach, np. La Luna pronostica la noche. - Księżyc zwiastuje noc.

Zasady, podczas których omijamy rodzajnik:

1)      Kiedy ważniejszy jest fakt, a nie rzecz, o której wspominamy, np. Ya tengo habitación. - Już mam pokój.

2)      Przed niepoliczalnymi rzeczownikami, np. Ana compró leche y dos kilos de tomates. - Ana kupiła mleko i dwa kilo pomidorów.

3)      Gdy występuje zaimek przed rzeczownikiem, np. Mi padre está en Varsovia. - Mój ojciec jest w Warszawie.

4)      Przed nazwami własnymi (miast, krajów, imion, nazwisk), np. A mí me encanta Buenos Aires. - Bardzo mi się podoba Buenos Aires. ,Pienso que Valeria engordó un poquito. - Myślę, że Valeria troszeczkę przytyła.

5)      Po “no hay”, “no tener”, np. Ayer no tuve tiempo. - Wczoraj nie miałem czasu.

6)      Kiedy mówimy o pewnym rodzaju przedmiotów w liczbie mnogiej, np. En esta tienda puedes comprar manzanas. - W tym sklepie możesz kupić jabłka.